"Totdat iemand in beweging komt" - Het moment dat het brandalarm afging.
Een ervaring over dreiging, het zenuwstelsel en regulatie in een crisismoment.
We waren net terug op onze hotelkamer na een dag heerlijk rondtoeren in Zuid-Frankrijk, toen ineens het brandalarm afging.
Eerst was er verwarring. Ongeloof.
Is dit hier?
Op het balkon keek ik of ik iets zag – niets.
Ik opende de deur naar de gang. Het alarm gilde daar nog harder.
Deuren gingen open, mensen keken verbaasd, trokken hun schouders op… en gingen weer naar binnen.
Ook ik keerde terug de kamer in – niet om te blijven, maar om mijn spullen te pakken. Handtas, paspoorten, sleutels. Mijn man aangespoord zijn schoenen aan te doen. Sleutels in de hand, tas om mijn schouder, klaar om te gaan.
In de gang bleven mensen in de deuropening staan.
Verwarde gezichten. Vragende blikken. Maar nauwelijks beweging 🥶
Mijn aandacht werd getrokken naar een deur aan het eind van de gang – die nu dicht was, terwijl dat eerder niet zo was.
Mijn brein registreerde: misschien een branddeur?
De lift is geen optie, dus dan via de trap.
Ik liep die richting op.
Terwijl ik dat deed, hoorde ik achter me voetstappen. Stemmen. Anderen kwamen ook in beweging. Niet allemaal tegelijk, maar toch: iets kwam in beweging.
Beneden, wat verder van het gebouw, bleef ik even staan bij het zwembad.
Nog steeds geen personeel te zien. Geen instructie. Geen geruststelling.
Ik liep naar binnen, meldde dat ik een brandlucht rook – wat ook echt zo was. Pas toen werd er actie ondernomen. Achteraf bleek dat het alarm was afgegaan door rook uit de directe omgeving. Geen brand in het hotel zelf, maar het effect op de aanwezigen was reëel.
Wat gebeurt er in zo’n moment?
In een situatie van mogelijke dreiging schakelt ons zenuwstelsel automatisch over op overleven. Via het proces van neuroceptie scant ons autonome zenuwstelsel voortdurend: Ben ik hier veilig?
Volgens de polyvagaaltheorie van Stephen Porges reageren we in drie hoofdlijnen:
Sociaal contact (ventrale vagus): we zoeken verbinding, blijven reguleren.
Vechten of vluchten (sympathisch): we komen in actie.
Bevriezen (dorsale vagus): we verstijven of sluiten af.
Wat ik daar op de gang zag – mensen die in de deuropening bleven staan, verward maar niet handelend – lijkt sterk op een bevriesreactie. Niet omdat ze onverschillig waren, maar omdat hun zenuwstelsel overspoeld raakte. Soms doet ons lichaam dan… niets.
En dat is belangrijk om te begrijpen: het is geen bewuste keuze. Het is overleving.
Toen ik zelf in beweging kwam, merkte ik dat anderen volgden. Niet omdat ik wist wat ik deed, maar omdat het zenuwstelsel zich ook kan spiegelen. Iemands beweging, helderheid of rust kan het systeem van een ander helpen reguleren. Niet altijd. Maar soms is dat precies genoeg.
Wat gebeurde er bij mij?
Ook mijn systeem voelde spanning en twijfel.
Dat eerste moment van verwarring – het scannen, het afwegen, het ademhalen – het hoort er allemaal bij.
Gelukkig kon ik, mede door mijn ervaring en lichaamsbewustzijn, terugvallen op wat ik in de loop der jaren heb geleerd over regulatie en veiligheid. Niet perfect, maar voldoende om te kunnen handelen.
Ik voelde hoe belangrijk het is om vanuit rust én helderheid keuzes te maken.
Niet omdat ik “het wist”, maar omdat mijn systeem dat op dat moment wél kon dragen.
Waarom ik dit met je deel ....
Omdat dit geen verhaal is over “goed” of “fout” reageren.
Maar over hoe verschillend we reageren, afhankelijk van wat ons zenuwstelsel kan dragen.
Omdat het zichtbaar maakt wat er intern gebeurt als extern alles op scherp staat.
En omdat het laat zien hoe belangrijk het is dat we begrijpen hoe ons lichaam reageert – zodat we daar met mildheid en kennis op kunnen afstemmen.
Soms is er maar één iemand nodig die zachtjes beweegt,
voordat anderen dat ook durven.
Wil jij leren hoe je veiligheid kunt herkennen, belichamen en begeleiden – in jezelf én bij cliënten?
Dan is de Opleiding Trauma Coach bij Zonnevlecht Opleidingen misschien iets voor jou.
Naar de opleiding 👉
https://www.zonnevlechtopleidingen.nl/opleiding-trauma-coach/
Door Pauline Trum – Opleider Zonnevlecht Opleidingen
Trauma-, rouw- en verliestherapeut bij Mind-Control
